දීර්ඝ කාලීන බදු ඔප්පුවක් ලබා ගනිමු.
Q: රජයේ ඉඩමක් සඳහා දීර්ඝ කාලීන බද්දක් ලබාගත හැක්කේ කාටද?
A:
- ටෙන්ඩර්, ඉඩම් කච්චේරි වෙන්දේසි මගින් තෝරා ගත් අයෙකුට
- පුණ්‍යමය, ආගමික හෝ විද්‍යාත්මක කටයුත්තකට රජයේ ඉඩමක් ඉල්ලා සිටින අයෙකුට
- ප්‍රජා කටයුතු සඳහා ප්‍රජා සමිතිවලට
- සමූපකාර සමිතිවලට
- රජයේ අනුබද්ධ සංස්ථාපිත ආයතනවලට (බැංකු, සංස්ථා, මණ්ඩල)
- වාණිජ හෝ කාර්මික හෝ කෘෂිකාර්මික ව්‍යපෘතිවලට
Q: දීර්ඝ කාලීන බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වන ලියකියවිලි මොනවාද?
A:
පුද්ගලයෙකු නම්,
- ඉල්ලීම
- යම්කිසි බලපත්‍රයක් හෝ ලිඛිත අවසරයක් වේ නම් එම බලපත්‍රය හෝ අවසරපත්‍රය
- දිවුරුම් ප්‍රකාශය (තමාවෙත පවතින ඉඩකඩම් අක්කර 50 ක සීමාවක පවතින බවට, ප්‍රාදේශීය ලේකම් විසින් නිකුත් කරන ආකෘතියට අනුව)
- මැණුම් පිඹුර හෝ දළ අනුරේඛනය
- බදු ගෙවන බවට දිවුරුම් ප්‍රකාශය
පොදු සමිතියක් නම්,
- සමිතියේ ඉල්ලීම
- ලියාපදිංචි කිරීමේ සහතිකය
- සමිති ව්‍යවස්ථාව
- දිවුරුම් ප්‍රකාශය
- මැණුම් පිඹුර හෝ දළ අනුරේඛනයක්
සීමිත සමාගමක් නම්,
- ලියාපදිංචි කිරීමේ සහතිකය
- අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ විස්තර
- ව්‍යාපෘති වාර්තාව
- දිවුරුම් ප්‍රකාශය
- මැණුම් පිඹුර හෝ දළ අනුරේඛනය
Q: බදු ඔප්පුවක තිබෙන කොන්දේසි මොනවාද?
A:
- බදු කාලය වසර 30 කි.
- වාර්ෂිකව බදු කුලිය ගෙවිය යුතුය.
- සෑම වසර 5 කට වරක්ම 5% කින් බදු ප්‍රමාණ සංශෝධනය වේ. (මෙය නේවාසික ඉඩම් සඳහා අදාළ නොවේ.)
- ඉඩම ලබාගත් කාරණයෙන් පරිබාහිර කාරණයකට යෙදවිය නොහැක.
- ඉඩම මනා සංවර්ධන තත්ත්වයක් යටතේ පවත්වා ගෙන යා යුතුය.
- ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල්ගේ පූර්ව විධිමත් අවසරයකින් තොරව අතුරු බදු, උකස් හා පැවරුම් කිරීම සිදු කළ නොහැක.
- බදු දෙනු ලබන අරමුණට අදාළව විශේෂ කොන්දේසි ඇතුලත් කළ හැකිය.
- කොන්දේසි කඩ කිරීමකදී බදුකරය අවලංගු කිරීමට කටයුතු කළ යුතුය.
ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ ඔප්පුවක අයිතිය ලබා ගනිමු
Q: ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ මෙතෙක් නිකුත් කර ඇති ඔප්පු මොනවාද?
A:
- ස්වර්ණභූමි
- ජයභූමි
- රත්නභූමි
- රන්බිම
Q: ඔප්පුවක ඇති වැදගත්කම කුමක්ද?
A:
ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ ඔබ මෙතෙක් කල් බලපත්‍රයක් මත සංවර්ධනය කළ ඉඩමක පූර්ණ අයිතිය ලබාදෙන නීත්‍යානුකූල ලියවිල්ලකි.
Q: ඔප්පුවක් ලබා ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය සුදුසුකම් මොනවාද?
A:
- ඔබට ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ බලපත්‍රයක් මත ඉඩමක් ලැබී තිබිය යුතුය.
- ඉඩම හොඳින් සංවර්ධනය කර තිබිය යුතුය. පදිංචියට දුන් ඉඩම් නම් නිවසක් සාදා පදිංචිව සිටිය යුතුයි.
- රජයට ගෙවිය යුතු මුදල් ගෙවා අවසන් කළ යුතුයි.
Q: ඔප්පුවක් ලබා ගත හැක්කේ කෙසේද?
A:
- ඔබ ඉහත සුදුසුකම් සපුරා ඇත්නම් ඔබගේ ඉල්ලුම්පත ග්‍රාම නිලධාරී හෝ ක්ෂේත්‍ර උපදේශකට භාර දෙන්න.
- ග්‍රාම නිලධාරී හෝ ක්ෂේත්‍ර උපදේශක ඉඩම පරීක්ෂා කර බලා වාර්තාවක් ප්‍රාදේශීය ලේකම් වෙත ඉදිරිපත් කරයි.
- ඉඩම් නිලධාරී / ජනපද නිලධාරී ද ඉඩම පරීක්ෂා කර ඔබ විසින් ඉඩම සංවර්ධනය කර ඇති බවට සහතික කළ වාර්තාවක් ප්‍රාදේශීය ලේකම් වෙත ලබා දේ.
- ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) මැනුම් දෙපාර්තමේන්තුව ලවා ඉඩම මැන මායිම් ගල් යොදා පිඹුර ලබාගනී
- පිඹුර ලැබුන පසු ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) ඔප්පුව පිළියෙල කර පළාත් ඉඩම් කොමසාරිස් මගින් ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල් වෙත එවයි.
- ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල් ඔප්පුව පරීක්ෂා කර නිවැරදි නම් ජනාධිපතිතුමාගේ අත්සන ලබා ගැනීම සඳහා ජනාධිපති ලේකම් වෙත යවයි.
- ජනාධිපති ලේකම්ගෙන් අත්සන සහිත ඔප්පුව ලැබුණ පසු එය ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) වෙත යවනු ලබයි.
- ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) ඔප්පුව සඳහා සේවා ගාස්තු ලෙස රුපියල්100 ක ගාස්තුවක් ගෙවන ලෙස ඔබට දන්වයි.
- එම මුදල නොපමාව ගෙවීම සඳහා ඔබ ක්‍රියා කළ යුතුය.
- ඉන්පසු ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) විසින් ඉඩම් ලියාපදිංචි කිරීමේ කාර්යාලයේ ඔප්පුව ලියාපදිංචි කර එය ඔබ වෙත ලබා දේ.
Q: ඔප්පුව හා බලපත්‍රය අතර වෙනස්කම් මොනවාද?
A:
- බලපත්‍රය යනු තාවකාලික ලියවිල්ලකි.
- එය කොන්දේසි සහිතයි.
- කොන්දේසි උල්ලංඝනය කළහොත් බලපත්‍රය අවලංගු කළ හැක.
- එහි මැනුම් පිඹුරක් අමුණා ඇත.
- බලපත්‍රය අත්සන් කරනුයේ ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් විසින්ය.
- ඔප්පුවට ජනාධිපතිතුමා අත්සන තබා ඇත.
- ඒ නිසා ඉඩමේ අයිතිය සම්පූර්ණයෙන්ම හිමිවේවි.
Q: ඔප්පුවකින් අපට ලැබෙන ප්‍රයෝජන මොනවාද?
A:
- ඔබගේ ඉඩම සංවර්ධන කිරීමට හෝ ගේ දොර අළුත්වැඩියා කිරීම සඳහා ණය මුදලක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වු විට ඔබගේ නිරවුල් ඔප්පුව බැංකුවකට උකස් කළ හැක.
- ඔබගේ දරුවෙකුගේ ණය මුදලක් සඳහා ඇපයට තැබිය හැක.
- උසාවියක ඇපයකට තැබිය හැක.
ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ ලබාදුන් ඔප්පුවක පසු අයිතිය ලබාදීම
Q: ඔප්පුවක අයිතිය (පසු උරුමය) ලබාදීම
A:
- ඔප්පුවක් ලැබුණු ඉඩමක අයිතිය දිය හැක්කේ තමන්ගේ භාර්යාවට / ස්වාමිපුරුෂයාට, දරුවන්ට හෝ ලේ නෑයෙකුට පමණි.
- ඔබ කැමති නම්, ඔප්පුවේ ඇති සීමාවන් අනුව, තම දරුවන්ට කොටස් කර ලබාදිය හැක.
- තමන්ගේ භාර්යාව හෝ ස්වාමිපුරුෂයාටද අවශ්‍ය නම් අයිතිය ලබාදිය හැක.
- එසේ නොමැති නම් තමන්ගේ ලේ නෑයෙකුටද අයිතිය ලබාදිය හැක.
පසු අයිතිය නම් නොකළොත් .............
- ඔබගේ ඉඩමේ පසු අයිතිය ලැබිය යුත්තේ කාටද යන්න තීරණය කිරීමේ අයිතිය ඔබ සතුය.
- ඔබට ඔබේ භාර්යාවට / ස්වාමිපුරුෂයාට දරුවෙකුට හෝ ලේ ඥාතියෙකුට වන ඕනෑම අයෙක් පසු අයිතියට නම් කිරීමට පුළුවන්.
- ඔබ එය තීරණය නොකර මියගිය හොත් නීතියෙන් නියම කර තිබෙන ආකාරයට අයිතිය හිමි වේ.
- එවැනි අවස්ථාවක ඔබට සිටින්නේ පිරිමි සහ ගැහැණු දරුවෝ නම් පිරිමි දරුවන්ට පළමුව අයිතිය හිමි වේ.
- පිරිමි දරුවෝ කිහිප දෙනෙක් සිටියහොත්, වැඩිමහල් පිරිමි දරුවාට අයිතිය හිමි වේ.
- ගැහැණු දරුවෝ පමණක් සිටී නම් වැඩිමහල් ගැහැණු දරුවාට අයිතිය හිමි වේ.
- එවැනි අවස්ථාවක බාල දරුවකු ඉඩම භුක්ති වින්ඳත් අයිතිය ලබාදීමට නීතියෙන් ඉඩ නැත.
- එසේ නම්, ඔබ අයිතිය නම් කළොත්, දුරුවන්ට සාධාරණය ඉටු කර දිය හැකියි නේද?
- එසේ නම් අදම ඔබේ ඔප්පුවේ පසු අයිතිය ලබා දෙන්න අමතක නොකරන්න.
Q:අයිතිය නම් කරන්නේ කෙසේද?
A:
- ඒක සුළු දෙයක්.
- ඒ සඳහා කිසිම ගාස්තුවක් අය කරන්නේ නැත.
- ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයෙන් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් / සහකාර ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) කාර්යාලයෙන්
- ඉ.කො. කාර්යාලයෙන් ඉ.කො. 155 ආකෘති 3 ක් ගෙන, එය සම්පූර්ණ කර නැවත භාර දෙන්න.
- එම ආකෘති පත්‍රය නොතාරිස්වරයෙක්, සාමදාන විනිශ්චයකාරවරයෙක්, ඉඩම් රෙජිස්ට්‍රාර්වරයෙක් මගින් සහතික කරගත හැකිය.
- ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයෙන් එය පහසුවෙන් නොමිලේ කරගත හැකිය.
- එම ලියවිලි ඉඩම් ලියාපදිංචි කාර්යාලයේ ලියාපදිංචි කර ඔබට එක් පිටපතක් භාර දේ.
- එම පිටපත සුරැකිව තබා ගන්න.
Q:නම් කිරීමක් අවලංගු කළ හැකිද?
A:
- පුළුවනි .................
- ඔබට අවශ්‍ය අය නම් කර, අලුත් ආකෘති 3 ක් ලියාපදිංචි කළ විට කළින් නම් කිරීම අවලංගු වේ. වැඩි විස්තර දැන ගැනීමට පහත සඳහන් අය හමුවන්න.
- ඔබේ ග්‍රාම නිලධාරී
- ඔබේ ගමේ ජනපද නිලධාරී / ක්ෂේත්‍ර උපදේශක
- ප්‍රාදේශීය ලේකම්
- සහකාර ඉඩම් කොමසාරිස් අන්තර් පළාත් (දෙබරවැව, මහියංගනය, අම්පාර, අනුරාධපුරය, පොළොන්නරුව, කන්තලේ, මොණරාගල, ත්‍රිකුණාමලය)
- නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (රන්බිම)
- දුරකතන : 011 279 7400
දීමනා පත්‍රයක් ඇපයට තබා ණය මුදලක් ලබා ගැනීම
Q:ඔප්පුවකින් ණයක් හෝ උගසක් ගන්නේ කොහොමද ?
A:
- ඔබගේ ඉල්ලීම ප්‍රාදේශීය ලේකම් / නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය. ඔහු ග්‍රාම නිලධාරී / ජනපද නිලධාරීන්ගේ වාර්තා ලබාගනු ඇත.
- එම ඉල්ලීම සමග මුල් ඔප්පුව, එය ලියාපදිංචි කළ ඉඩම් රෙජිස්ට්‍රාර් කාර්යාලයෙන් ලබාගත් පත්ඉරුවල පිටපත් ඉදිරිපත් කළ යුතුය.
- ණය හෝ උකස ගැනීමට හෝ උකස් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන ආයතනයේ ලිපියක් සමග එම ආයතනය සකස් කළ ගිවිසුම් ඔප්පුවේ පිටපතක් ප්‍රාදේශීය ලේකම් / නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය.
- ප්‍රාදේශීය ලේකම් / නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) ඔබට අංක 5 නමින් අවසර ලිපියක් අනුමත කළ ණය ගිවිසුම් ඔප්පුව සමග ලබා දේ.
- එම ලිපියත්, අනුමත කළ ණය ගිවිසුම් ඔප්පුවත් ණය දෙන ආයතනය වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතුය.
Q:ඔප්පුවට ඇපයට තබා ණය ගත හැකි ආයතන මොනවාද?
A:
- මහජන බැංකුව
- රාජ්‍ය උකස් හා ආයෝජන බැංකුව
- ලංකා බැංකුව
- ලංකා සංවර්ධන මූල්‍ය බැංකුව
- ජාතික නිවාස සංවර්ධන අධිකාරිය
- සීමාසහිත ශ්‍රී ලංකා නිවාස සංවර්ධන මූල්‍ය සංස්ථාව
- සමූපකාර සමිති ආඥා පනත යටතේ ලියාපදිංචි සමිති සමාගම්
- ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල් විසින් අනුමත කරන ලද වෙනත් ආයතන
- 1988 අංක 30 දරණ වාණිජ බැංකු පනත යටතේ ලියාපදිංචි ආයතන
- 1963 අංක 11 දරණ මුදල් සමාගම් පනත යටතේ ලියාපදිංචි ආයතන
- 1979 අංක 27 දරණ මුදල් සමාගම් පනත යටතේ ලියාපදිංචි ආයතන
- 1988 අංක 78 දරණ සංශෝධිත මුදල් පනත යටතේ ලියාපදිංචි ආයතන
Q:ගත් ණය නොගෙව්වොත්
A:
- ණය හෝ උකස බේරුවේ නැත්නම් ඉඩම එම ආයතනය සඳහා සින්න වේවි
- ඒ අයට ඉඩම විකුණා ණය මුදල අය කර ගැනීමට පුළුවන්
- ඒ අවස්ථාවේදී ඉඩම ඕනෑම අයකුට මිලදී ගන්න පුළුවන්. එහිදී පංතිය, රැකියාව, ආදායම සලකන්නේ නැහැ.
- මිලදී ගන්නේ කොන්දේසි වලින් බැඳුනු ඉඩමක් නිසා ඉඩම මිලදී ගත් අය ඔප්පුවේ තිබෙන කොන්දේසි අනුව කටයුතු කිරීම අවශ්‍යයි.
- මිලදී ගත් අය එම ඉඩම නැවත පැවරීමේ දී ප්‍රාදේශීය ලේකම් හෝ නියෝජ්‍ය ඉඩම් කොමසාරිස් (අන්තර් පළාත්) ගේ පූර්ව අවසර ලිපියක් ලබාගත යුතුය.
Q:දරුවකුගේ ණය මුදලකට ඇපයක් ලෙස ඔප්පුව තියන්න පුළුවන්ද?
A:
- පුලුවනි. එහිදී ඔබ ණය මුදලේ ඇපකරු වේවි.
ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ ලබා දුන් ඔප්පුවක පසු අයිතිය ලබා දීම
ඔප්පුවක පසු උරුමය නම් කිරීම
Q:පසු උරුමය නම් කළ හැක්කේ කාටද?
A:
- භාර්යාව /ස්වාමිපුරුෂයාට
- දරුවන්ට
- ලේ ඥාතියෙකුට
Q:ඔබේ ඉඩම දරුවන්ට කොටස් කර දෙන්න පුළුවන්ද?
A:
- ඔප්පුවේ දක්වා ඇති කොන්දේසිවලට අනුකූලව කොටස් කරන්න පුළුවන්
